represión

Xoán Carlos Garrido (A Estrada, 1965) é filosofo e autor de numerosos traballos de investigación no campo da memoria democrática galega. Nesta segunda feira aproxímase en Nós Diario aos factores que determinan a conformación da guerrilla galega e a á influencia na mesma da revolución de 1934.

A efixie a Ánxel Casal, editor da revista ‘Nós’ e alcalde galeguista de Santiago de Compostela, asasinado polos fascistas en 1936, segue á espera de facerse realidade. Hai máis de dous anos que o pleno do Concello compostelán aprobou unha moción do BNG para erguer unha estatua en lembranza de Casal e da veciñanza represaliada polo franquismo. Porén, o Goberno do socialista Sánchez Bugallo mantén o acordo na neveira.  

En xullo de 1936 a CNT e as organizacións anarquistas contaban con máis de 30.000 militantes e estaban nun período de reconstitución e expansión despois da crise padecida tras os movementos insurreccionais de 1933 e o Goberno da dereita no bienio negro. As organizacións libertarias constituían un dos movementos populares de base máis asentados na Galiza, especialmente no mundo urbano e vilego, destacando por unha combatividade e experiencia na loita clandestina que fixeron valer nos tempos da ditadura franquista.

O 20 de decembro está previsto que comece o xuízo contra Naia por un presunto delito de atentado contra a autoridade no despexo do centro social autoxestionado Escárnio e Maldizer. Solicitan para el catro anos e medio de prisión. "A única forma de darlle a volta é a mobilización". Coincidindo co inicio da causa, convocan unha nova mobilización ante os xulgados de Santiago.

Javier Quintas (Tui,1979) é profesor de ensino secundario. Delegado da Fundación Luis Tilve da UGT en Ourense, é autor dunha ampla bibliografía sobre a historia do socialismo no período anterior ao golpe de Estado de 1936. A sexta feira escribe en Nós Diario sobre o papel dos socialistas na guerrilla antifranquista

Ramón García Piñeiro (Sotrondio, 1961), licenciado en Ciencias Políticas e doutor en Historia, é profesor do IES Galileo Galilei de Navia (Asturias). Autor dunha abondosa bibliografía sobre a guerrilla, significase como un dos máximos expertos sobre o tema no Estado. A quinta feira escribe en Nós Diario sobre a resistencia armada no Baixo Eo

Francisco Macías (Lago de Carucedo, O Bierzo, 1958) é editor, fundador e director de Edicións Positivas. Nesta ocasión falamos con el arredor da investigación sobre o seu veciño, o guerrilleiro Abelardo Macías 'O Lebre', de quen escribe nesta cuarta feira en Nós Diario.

Manuel Igrexas (Lalín, 1961) é profesor e investigador sobre a memoria histórica. Membro da Comisión pola Memoria Histórica Siñor Afranio, autor de publicacións sobre a república e a represión no Deza, esta terza feira achégase en Nós Diario a historia da guerrilla nesa comarca.

Foi Jesús Costoya López. Este xornaleiro de 34 anos e veciño do Alto de Chavaga-Monforte de Lemos ten a dubidosa honra de ser quen deu o chivatazo que provocou unha das caídas máis soadas para gloria das forzas represivas, e máis dolorosa para a sorte da loita armada. Grazas á súa colaboración, a forza pública conseguiu dar morte a catro guerrilleiros da extinta Federación de Guerrillas de León-Galicia, así como a dous enlaces destes. Os feitos ocorreron como seguen.
 

Bernardo Máiz (O Seixo-Mugardos, 1950) é un pioneiros nos estudos sobre a represión franquista e a guerrilla na Galiza. Autor de múltiples traballos desde o comezos dos anos 80, signifícase por unha ampla bibliografía que o convirte nunha referencia inescusábel nas investigacións da guerrilla. A cuarta e a quinta feira escribe en Nós Diario sobre a relación entre o PC e a resistencia armada.

Carlos Parrado leva décadas investigando a traxectoria persoal e política de Ramón Rodríguez Varela “Curuxás”. Nado nas mesmas terras que o famoso guerrilleiro, coñeceu a moitos dos seus enlaces e compañeiros de militancia. A cuarta feira en Nós Diario achégase de novo a súa figura.

Blanca e Julian Campos García son fillos de Rosario García Rodríguez, da casa do “Sarxento” de Langullo en Manzaneda, que puido exiliarse a Francia desde Barcelona. Ao tempo, son sobriños de Manuel García Rodríguez, resistente antifascista agarrotado en Ourense en 1959. A terza feira en Nós Diario recuperan a Daniel Calvo, outro dos guerrilleiros de Langullo.

Adrián Marzoa Otero (Deixebre-Oroso, 1993) é graduado en Historia pola Universidade de Santiago de Compostela. Autor libro 'A Represión Franquista na Comarca de Ordes (1936-1939)', a quinta feira achégase en Nós Diario á guerrilla na comarca de Ordes.

Carlos Nuevo Cal (Viveiro, 1958) é un dos veteranos nos estudos da memoria na Galiza. Cronista oficial de Viveiro, autor desde hai décadas dunha chea de investigacións sobre os movementos sociais e políticos nas primeiras décadas do século XX, achégase na terza e cuarta feira no coleccionábel de Nós Diario a historia da guerrilla na Mariña.

Odette Martinez-Maler, doutorada na Universidade de Nanterre en París cunha tese sobre a memoria das guerrillas na Galiza e León, promotora do filme A Illa de Chelo e autora de diversas investigacións sobre a muller na guerrilla, achégase a este tema o 17 e 18 de novembro en Nós Diario

A UE fala de "ataque híbrido e brutal" de parte de Belarús por non reprimir as persoas que intentan cruzar as súas fronteiras para acceder á Unión Europea.

A Gala da Memoria sumou voces para "honrar e non esquecer". A iniciativa foi do departamento de Memoria Histórica da Deputación, que busca novas fórmulas para achegar a historia á mocidade.

A miña experiencia como enlace da Federación de Guerrillas de León-Galiza de 1942 a 1946 e como combatente na II Agrupación do Exército Guerrilleiro da Galiza de 1947 a 1951, permitiume compartir un movemento de resistencia cuxa singularidade quero pór aquí de destaque. Pretendo subliñar o pluralismo que existiu nese movemento, desde 1936 até a década dos anos 50. E lembrar unha cultura de loita popular baseada en redes sociais de solidariedade, moi distinta da cultura de aparello político-militar que quixo impor a dirección do Partido Comunista de España (PCE) a partir de 1944. 

Eliseo Fernández é un dos investigadores de referencia para todo o referido á memoria democrática galega. Autor de abondosos traballos sobre o movemento obreiro na Galiza anterior a 1936 e de múltiples estudos sobre a represión e a resistencia ao franquismo na Galiza. Agora volve como coordinador de As guerrillas galegas ao descuberto, un coleccionábel de Nós Diario sobre a guerrilla que arranca o 2 de novembro.

O BNG apela á rebeldía que inspirou a loita de Cans e a activar o "xene rebelde" histórico do pobo galego, apostando por defender "unha Galiza dona do seu futuro".