Festivais galegos pero sen galego

O país está xa inmerso en plena época de festivais de verán. Mesmo quedan atrás xa algunhas das citas máis masivas como O Son do Camiño, celebrado no Monte do Gozo, en Santiago, que ao sumar o público dos tres días da súa programación reuniu a 120.000 asistentes. Unhas cifras de vertixe que amosan que os festivais galegos son máis grandes que nunca, nun momento en que a música de artistas galegos e especialmente cantada en galego tamén é capaz de acadar uns niveis de éxito destacables. Porén, un ano máis, estas dúas realidades semellan seguir desconectadas a unha da outra. Letras en castelán Esta situación reflicte un desaxuste evidente entre a popularidade da música en galego e o recoñecemento que recibe nos eventos máis relevantes. O público galego demostra repetidamente o seu apoio e entusiasmo pola música local, como se viu nas ventas rápidas de entradas e na alta asistencia a concertos nos últimos anos. Con todo, os festivais parecen non aproveitar esta demanda, optando por repetir programacións acordes aos circuítos de festivais do resto do Estado, con algún artista internacional e os principais nomes do indie español, o que non só limita a visibilidade dos talentos galegos, senón que tamén perpetúa unha oferta que se podería considerar pouco diversa. Botando unha ollada ao cartel do Son do Camiño, este ano incluíu seis artistas como cabeza de cartel, dous por cada xornada, dos cales todos foron bandas e cantantes internacionais xunto co asturiano Melendi. Con todo, mesmo nun momento como o actual, un evento coa ambición de reunir un público masivo como o Son do Camiño tería dificultades para atopar artistas galegos capaces de atraer o número de persoas ao que aspiran este tipo de eventos. Máis alá como moito do caso de Tanxugueiras, tras encher o Coliseum da Coruña, o maior recinto pechado de concertos do noroeste estatal, algo que tamén conseguiu precisamente Melendi, un dos cabezas desta última edición do festival. A infrarrepresentación de mulleres nos carteis é un reflexo dunha industria musical que aínda loita por alcanzar a igualdade de xénero Con todo, son moitos os músicos galegos que poderían facerse un oco na segunda liña do cartel dun festival como o Son do Camiño. Este ano eran trece os nomes que figuraban a este nivel na programación do evento. Entre eles, Baiuca foi o único artista galego que conseguiu atopar un espazo. Esta situación non é exclusiva do Son do Camiño, aínda que probablemente sexa máis subliñable ao recibir un importantísimo apoio público galego. Neste sentido, aínda que eventos como este logran atraer a grandes multitudes e xerar un impacto económico considerable, a súa dependencia de artistas internacionais e do 'mainstream' español pode ser vista como unha oportunidade perdida para destacar a riqueza musical propia do país. Con todo, esta problemática repítese en moitos outros eventos pola xeografía galega. Entre eles tamén se atopa o outro gran festival masivo galego, o Resurrection Fest de Viveiro, cunha escasa presenza de artistas do país no seu enorme cartel. No Caudal Fest de Lugo cólanse pola parte baixa do cartel artistas como Lontreira ou a viguesa Dani Dicostas, aínda que agora afincada en Madrid e cantando en castelán. No Portamérica aparecen como cabezas da programación clásicos como Xoel López ou Luz Casal, tamén con letras en castelán, pero tamén figuran entre os nomes do cartel The Rapants ou Guadi Galego. Responsabilidade Luz Casal tamén é un dos poucos nomes galegos presentes no ciclo de concertos de verán de Vigo no auditorio de Castrelos xunto ao artista local Sen Senra, tamén afincado en Madrid e con letras en castelán. Por outro lado, no ciclo Gozo Festival, tamén cunha importantísima financiación pública, Fillas de Cassandra conseguiron facerse un oco no programa de concertos do vindeiro 6 de xullo, encabezado polo británico Ed Sheeran. Noutras citas do ciclo, como o concerto dos estadounidenses Queens of the Stone Age hai dous días na Coruña, as artistas locais Bala fixeron as veces de abreconcertos. A presenza de artistas galegos non é a única materia pendente dos festivais do país. Na gran maioría deles, atopar artistas femininas aínda resulta difícil mesmo máis alá dos nomes máis grandes dos carteis. A infrarrepresentación de mulleres nos carteis é un reflexo dunha industria musical que aínda loita por alcanzar a igualdade de xénero. Pero no panorama actual, onde a responsabilidade social é cada vez máis valorada, non deixa de sorprender que os festivais galegos non teñan unha maior preocupación por amosar unha imaxe con máis conciencia e arraigo polo territorio propio e a cultura musical na súa lingua.