Adegas de Terras do Navia celebran un ano de IXP e oito séculos de historia

Os viños das Terras do Navia son un exemplo de recuperación de zonas vitivinícolas históricas da Galiza. Tras doce anos, coa colaboración da Asociación Galega de Viticultura (AGV) -organización integrada na Federación Rural Galega (Fruga)- conseguiron acceder en 2023 a contar como Indicación Xeográfica Protexida (IXP) após a conseguir o selo da Unión Europea. Neste primeiro ano, segundo datos facilitados a Nós Diario pola Axencia Galega da Calidade Alimentaria (Agacal), a superficie en produción foi de 3,88 hectáreas con catro viticultores inscritos e tres adegas. En uva producida, chegouse aos 19.600 kg e o viño cualificado resultou ser 46,25 hectolitros, que deron un valor económico estimado total de 26.825 euros. Catro xornadas Coa intención de facer promoción e dar a coñecer os viños desta IXP, a AGV, en colaboración coa área de Medio Rural da Deputación de Lugo, organiza unha serie de eventos durante os meses de maio e xullo deste ano. O primeiro foi unha charla-coloquio aberta esta sexta feira na cidade de Lugo na que participaron a sumiller, Isabel Lozano; a técnica en elaboración de viños, Maira Ratón; e o responsábel da adega Sidrón, situada en Negueira de Muñiz (A Fonsagrada), Francisco Sanronmán. A Asociación Galega de Viticultura divulgará a IXP Terras do Navia O seguinte evento decorrerá en Vilalba (A Terra Chá) o 31 de maio e contará con José Álvarez, da adega da Señora (de Coea, Navia de Suarna); Elísabet Castro, do Mesón do Campo; e José Crusat, da adega Entre os ríos). Xa no mes de xullo, a promoción trasládase até Viveiro (A Mariña) o 5 de xullo cunha charla-coloquio a cargo de José Crusat, da IXP Barbanza e Iria. Rematará, igual que o último día, cunha cata a cargo de Martiño Santos. A última cita será o 12 de xullo en Barreiros (A Mariña) coa participación de Xosé Antonio Meixide, da adega Bordel da IXP Betanzos; Manuel Cancia, da adega Panchín, de Negueira de Muñiz. En todos estes actos poderase ver unha exposición de fotografías en paneis con datos desta e doutras zonas vitivinícolas da Galiza Manter unha paisaxe Esta IXP ampara viños da comarca da Fonsagrada no concello de Negueira de Muñiz, así como en parroquias da Fonsagrada (Cereixido, Lamas de Moreira, Monteseiro, San Martiño de Suarna, Vilabol de Suarna e Lamas de Cuíña) e no concello de Navia de Suarna (A Proba de Navia, Barcia, Castañeda, Muñís, Mosteiro e A Ribeira) nos Ancares. O presidente da AGV, Roberto Rivas, lembra que botaron moitos anos traballando para que se tivesen en conta estes viños, con charlas e encontros ademais de axudar nos aspectos burocráticos, e que agora toca que se coñezan aínda máis. “É moi importante o consumo de proximidade, por este motivo comezamos por estes catro actos en comarcas non moi lonxe da propia IXP”, indica a Nós Diario. En relación ao lema escollido, ‘Beber para poder vivir’, apunta que “incide en que cando se consome un viño de Negueira, ademais de gozar del, achegamos algo para que se manteña a súa paisaxe e aparezan novos proxectos adegueiros”. O recoñecemento da vitivinicultura das ribeiras do río Navia, como zona protexida, dá os primeiros pasos. Unha IXP que medra Para o responsábel da adega Sidrón, Francisco Sanromán, o recoñecemento da IXP foi "fundamental" para que se consolidara o proxecto vitivinícola da zona. “Somos tres adegas e hai tres máis en proxecto aquí e outros dous que poden aparecer nos vindeiros anos”, asegura a Nós Diario. Sanromán lembra que, nos inicios, a Denominación de Orixe (DO) Ribeira Sacra ofreceulles entrar como unha subzona, mais ao final “non tivemos confirmación e decidimos seguir o noso camiño”. Pensa que o recoñecemento dos viños da adega Panchín, a primeira en formarse na comarca da Fonsagrada, xunto co da súa, “axudou para que a Administración comprobara que o noso territorio valía”. A súa adega contou esta campaña aproximadamente con 8.000 litros "e medramos pouco a pouco, aínda está por producir o viñedo novo que plantamos", informa. Sanromán afronta con optimismo o futuro, aínda que recoñece que "non é doado acceder a máis terras e aos dereitos de plantación". Porvir prometedor A sumiller Isabel Lozano explica a Nós Diario que “cada vez hai máis interese polas demarcacións pequenas, cunha maior singularidade”, como é o caso desta IXP. Salienta “a cohesión económica” que producen nas súas comarcas mais tamén “noutras próximas” así como “a cohesión social” que conseguen. Falando de futuro, opina que "ten ao seu favor que a distribución dos viños está mudando, mesmo veremos a desaparición das que son grandes" pasando a ter máis importancia “a comercialización especializada”. Porén, para que medre esta IXP ou outras que están comezando, aconsella “vender o produto dentro dunha historia patrimonial e paisaxística” e aprender “do que se fixo mal noutras zonas”. A nación dos mil viños: Os viños de Galifornia Recuperando un viño galego presente na Idade Media Dentro da documentación que achegaron para a formalización da IXP, figuraba a historia da presenza do viño nas Terras do Navia. As primeiras fontes documentais proceden do xeógrafo francés Alain Huetz de Lemps que na súa obra Vignobles et vins du NordOuest de l´Espagne (1967) sinala as primeiras referencias documentais da vide, que datan do século XIII, aparecen no XV regulamentadas ao tratar das regulamentacións sobre restricións á elaboración e comercialización do viño. Así cita documentación reguladora dos contratos denominados foros en Negueira, en 1468. Xa en 1752, no catastro de Ensenada, fálase dunha superficie de viñedo na zona de 38 hectáreas que, no ano da publicación do traballo de Huetz de Lemps pasarían a ser 134 hectáreas. Festa do Viño Para a difusión das adegas da IXP Terras do Navia e dos seus caldos, anualmente organízase a denominada Festa do Viño de Negueira de Muñiz (comarca da Fonsagrada), que esta edición fixo 14 anos. O evento ten lugar durante unha xornada, coincidindo coa terceira fin de semana de abril. Nel, ademais de degustacións das diferentes variedades que se traballaron ese ano, preséntanse todas as novidades do sector.