emigración

Douscentos anos son un período que -como é evidente- excede en moito a vida dunha persoa. Non sería tan longo na vida dunha familia (seis xeracións aproximadamente) mais na historia dun país, dous séculos son un período curto. Con todo, esa perspectiva resulta suficiente para percibir as mutacións operadas, considerar con ollada ampla as operacións efectuadas e identificar causas e efectos. Máxime cando a liña que traza ese tempo é inequívoca..

O 30 de xuño remata o prazo para que as persoas da UE con máis de cinco anos de residencia no Estado, ou menos de cinco pero con entrada anterior ao final de 2020, soliciten o permiso de residencia. As 400.000 persoas que aínda non fixeron o trámite recibirán unha misiva na que se lles dá 28 días para facelo.

Os diversos indicadores económicos apuntan cara á mocidade como a gran derrotada da última década, até o punto de que entre 2009 e 2019 a poboación ocupada de 16 a 29 anos diminuíu en 119.273 persoas. Un total de 73.512 galegas e galegos emigraron na última década a diversos puntos de Europa.

Eva Moreda (A Veiga, 1981) levaba xa por volta dunha década sen publicar en galego. Mais non foi tempo de silencio, senón de experimentación coa propia verba. A escritora, que emigrou en 2006 a Inglaterra,  vive agora en Escocia, onde traballa como profesora de Musicoloxía na Universidade de Glasgow. Desde a diáspora vén de sacar do prelo, con apenas tres meses de diferenza, dous libros: 'Para toda a vida' (Aira) e 'Rapazas de Polar' (Morgante). 

A Fundación para o Desenvolvemento Humano e Social da Galiza (Fundehsga) lanza o primeiro programa formativo “Cultura galega e emigración: a galeguidade na diáspora”, que se vai desenvolver entre o primeiro semestre deste ano e as mesmas datas do ano que vén.

Un emigrante galego, Bernardo Bargo Gómez, foi no inicio do século XX unha persoa moi coñecida entre as policías de varios países de Iberoamérica. A súa rebeldía confrontárao coa sociedade do tempo en que viviu. Primeiro como un home humilde que cometía pequenos delitos; máis adiante como rebelde consciente e militante anarquista. En todo momento e lugar, un desconforme, un inadaptado.

Dicía Castelao que o galego non pide, emigra. Esta crónica que recolle Sermos Galiza expón un relato sobre migración, sobre cultura, pero moi especialmente, trátase dunha historia sobre Galiza e as galegas e galegos. Unha historia cuns protagonistas claros: Juan e Jesús García Naveira, mozos betanceiros que decidiron fuxir da miseria e buscar fortuna "nas Américas". Acompañándoos, iniciaremos unha viaxe que durante estas páxinas deitará luz sobre unha das mostras máis maltratadas do noso patrimonio, o parque do Pasatempo, pero tamén sobre a nosa propia realidade.

Hai un Colmeiro lírico que decora despachos e lles outorga prestixio a algunhas casas cunha paleta de cores pastel. Mais hai outro Colmeiro que retrata unha época ateigada de tensións sociais, totalitarismos, revolucións e vangardas artísticas. Estoutro Colmeiro permanece máis oculto aos ollos da sociedade, pero ilumina e axuda a comprender o primeiro, e tamén a nós mesmos. Carlos L. Bernárdez é o comisario da exposición Manuel Colmeiro. Espazos e encadramentos, que nos axuda a redescubrir a traxectoria vital e profesional do artista. A mostra estará até 24 de maio no Museo de Arte Contemporánea de Vigo. 

Foron as e os grandes perdedores da Longa Depresión iniciada en 2008 e a historia vai camiño de repetirse. Se a década pasada foi a dunha xeración sen expectativas económicas nin persoais, o novo tempo que arranca coa crise do coronavirus apunta na mesma dirección. A mocidade está a ser a principal pagá.

O Centro de estudos migratorios latinoamericanos (Cemla) dispoñibiliza on-line un buscador en base a máis de 4 millóns de inmigrantes rexistrados entre 1800 e 1960, un bo feixe deles, galegos.

Na mañá de hoxe, case medio cento de persoas emigrantes e refuxiadas botáronse ao mar desde o buque que os rescatou, o Open Arms, en resposta desesperada ao retraso dos permisos para desembarcar.

A emigración non dá tregua á Galiza. O pasado ano, 28.853 galegos e galegas abandonaron o país, repetindo a tendencia das dúas últimas décadas. O Estado español e o resto das nacións europeas son os destinos de referencia desta nova vaga emigratoria que incide de maneira decisiva no despoboamento. Texto Xacobe Ferreiro

Na capital arxentina, con “colectivo” refírense a rede de liñas de autobús que percorren a área metropolitana. A súa orixe remóntase a 1928, cando un grupo de taxistas con Pepe Pérez Luís 'Saluto' á fronte, decidiron realizar un percorrido fixo e deixar subir a máis dun pasaxeiro. 

"Este aumento das cifras é dunha magnitude que un agarda ver nun país golpeado por unha gran crise económica ou política", segundo explicou Daniel Auer, coautor do estudo.

A política económica desenvolvida na última década lastrou a creación dun mercado de traballo sólido e independente de intereses foráneos. A falta de postos de traballo suficientes e cualificados alentou a marcha de miles de galegos e galegas ao estranxeiro na busca de oportunidades económicas e de vida imposíbeis na Galiza. Voces expertas chaman a un cambio de modelo e ao investimento público en sectores estratéxicos

Responsábel da bitácora en internet Galemán, na que publica traducións ao galego de autoras como Tamara Andrés, Emma Pedreira ou Antía Otero

"Ás veces semella que se tes case trinta e tiras da axuda dos pais e non tes claras as cousas, tes que sentirte culpábel", explica Uxía Estévez. Cando os efectos da crise económica de 2008 comezaban a remitir a pandemia da COVID-19 deu pé a unha nova recesión con consecuencias aínda por determinar. Nós Diario conversa con mozos e mozas sobre os seus inicios laborais, marcados pola temporalidade, e sobre as perspectivas dunha xeración que de novo ve na emigración unha saída.

Pontón sinala Galiza precisa un Goberno "que confíe non seu potencial e poña en marcha unha nova estratexia económica que aposte pola reindustrialización".