tradición

"Pero que santo é ese, o San Maín?" Preguntábanlle as vellas do rueiro ao mestre de Cedeira. Nos anos 90 parecía que non se podía celebrar unha festa que non fose dun santo. "Iso seguro que é unha argallada túa, Rafael!" Pero o mestre Rafael López Loureiro non inventara o Samaín. A tradición seguía viva, aínda que adormecida, na cultura popular, mais non tiña un nome que a definira e que axudara a preservala. Así comezou o mestre a recuperación da "festa das caveiras", dándolle unha denominación, pois o que non ten nome, non existe.

O proxecto 'Memoria dun século' busca "traballar o relato colectivo de lugar" a través dos saberes e vivencias das persoas maiores.

O vindeiro día 23, Quique Peón estreará Endaterra, un musical que percorre as diferentes manifestacións das tradicións a que rodean os Camiños Inglés e o de Muxía. Con máis de 80 persoas en escena, é probabelmente un dos máis grandes retos que enfronta nunha traxectoria ateigada deles.

Antes da caída do sol deste 23 de xuño, véspera de San Xoán, a tradición chama a percorrer o monte e as beiras dos camiños para facerse cun atado de herbas máxicas, fragrantes e medicinais, que deixaremos toda a noite en auga, ao resío, e lavar a cara ao día seguinte.

Unha das dúas liñas de subvencións subvencionará 60 corais, bandas de música populares e entidades de música de baile tradicional galego de gran formato.

Elena Ferro (Merza, 1975) criouse "entre zocos e feiras". O seu avó, Perfecto, deu vida en 1915 a un pequeno negocio artesán que máis dun século despois segue operativo. Baixo a marca Eferro, Elena mestura tradición e modernidade nos seus deseños para demostrar que os zocos son pasado pero tamén futuro; ao igual que as aldeas como Merza, que reivindica como lugar idóneo para emprender un negocio. "Hai que coidar o que nos dá de comer", di, e o mesmo criterio aplica á situación da lingua galega: "Se os nosos nenos e nenas non falan galego perderemos parte da nosa cultura".

A iniciativa 'Saberes Próximos' procura dar a coñecer, a través dunha páxina web, a rede de entidades e persoas que traballan co patrimonio inmaterial galego. A idea conta co apoio do programa de Proxectos Singulares da Deputación da Coruña e nace da man de Ben Curiosa, empresa de xestión cultural especializada no eido dixital. Nós Diario conversa súa coordinadora, a historiadora Sara Fraga, para coñecer o proxecto.

A edición deste ano dos Premios aRi[t]mar confirmou a boa acollida que tivo o primeiro traballo en solitario de Xisco Feijoó. A peza Peixe, que dá título ao álbum, foi escollida polo público como Mellor Canción do Ano 2021 na Galiza. Nós Diario conversa con este mestre, coreógrafo, bailador e cantante sobre a súa obra e o momento que vive a música tradicional galega.

A orquestra conmemora o aniversario cunha xira de concertos.

A produción de congro seco ten máis de seis séculos de historia na Galiza. Sanidade decidiu paralizar o 21 de febreiro o secado ao aire libre argüíndo que non se pode incluír como excepcións a alimentos artesáns, o que derivou nun movemento veciñal en defensa dunha actividade que consideran patrimonio etnolóxico. Os dous secadoiros que se conservan na península están en Muxía, o da Pedriña, ademais, é o único que conserva unha produción totalmente artesá.

Nada ao abeiro do espazo cultural A Gentalha do Pichel, a formación Os d’Abaixo presenta o seu terceiro traballo. Somos a pedra é un disco que se mergulla na música folk e que incorpora por primeira vez temas propios da banda.

Os días 26, 27 e 29 de xaneiro o trío que conforman as Tanxugueiras —Aida Tarrío e as irmás Olaia e Sabela Maneiro— competirán no Festival de Benidorm por representar o Estado español en Eurovisión, nunha edición que decorrerá en maio na cidade italiana de Turín. Sermos Galiza conversa con Olaia sobre como afrontan este certame, no que os medios especializados de todo o continente sitúan as artistas galegas entre as favoritas, así como a dimensión que está a cobrar nas últimas datas a súa música. Elas, como di a letra de 'Terra', veñen "para quedar" e abrir o camiño ás novas xeracións.

Hoxe, 24 de decembro, comeza o tempo no que o Apalpador baixa do Courel para comprobar se as crianzas comeron o suficiente durante o ano. Tamén coñecido como Apalpabarrigas ou Pandigueiro, a cultura arredor do xigante carboeiro parece estar ligada desde sempre á Galiza, mais foi a Gentalha do Pichel quen máis pulou en 2008 por dar visibilidade a esta personaxe, unha das máis descoñecidas e á vez máis queridas da nosa cultura.

Neste Cordas Históricas Pancho Álvarez quixo empregar todos os instrumentos de corda que tiña ao seu alcance, tanto os seus coma outros prestados, e ordenalos nunha secuencia cronolóxica