A viticultura heroica á súa sorte

Estes días están a ser particularmente duros para moitos viticultores e viticultoras na Ribeira Sacra aos que as adegas lles comunicaron que non lles ían recoller a uva despois de todo un ano de traballo e de gastos, así como para as persoas titulares de centos de granxas galegas afectadas pola enfermidade hemorráxica epizoótica. Calquera das dúas situacións semella que colleron a Consellería do Medio Rural cos deberes sen facer malia a seren totalmente previsibles cos indicadores que había. Mentres na Rioxa, por exemplo, solicitaban medidas como a poda en verde, empregaban nos últimos anos a destilación de crise para liberar os seus almacéns, entre outras medidas, aquí, como orquestra do Titanic, seguían apelando á tranquilidade. O 12 de agosto, primeira vez que tivemos a oportunidade de entrevistarnos coa conselleira do Medio Rural, malia solicitalo desde abril e estar trasladarlle as diferentes problemáticas por escrito, a señora María José Gómez dicíanos textualmente que o problema non ía ser tan importante como lle estabamos trasladando, e que a semana seguinte ían sacar medidas para dar resposta ao problema da recollida da uva e dos ingresos da xente. Seguimos agardando. Compensar as perdas Recentemente, este 12 de setembro, o Consello Regulador da Ribeira Sacra publicaba a data oficial de comezo de vendima e non había ningunha solución para as máis de 600 familias que van quedar sen ingresos polo seu traballo de todo o ano. O mesmo día que o Goberno da Rioxa anunciaba que ía conceder 4,33 millóns de euros aos 622 viticultores e viticultoras que non realicen a vendima e que non recibiran axudas do Ministerio. A compensación económica por hectárea supón na Rioxa 3.755,43 euros por hectárea nunha Denominación de Orixe na que os custos de produción son menos dun terzo do custo de produción da Ribeira Sacra, debido á súa orografía e condicións singulares. As adegas recibiron cantidades inxentes para plantacións propias, procesan a súa uva, non recollen a doutras produtoras e pode que cobren a maioría dos fondos A Consellería do Medio Rural argumenta aquí que non podería sacar medidas de apoio aos viticultores afectados porque serían consideradas unha intervención no mercado, pero curiosamente noutros territorios sacan axudas para as persoas viticultoras que non poden vender a súa uva e é posible. En Galicia anunciaron unhas medidas de apoio ao mantemento da paisaxe que no caso das persoas con socalcos son pouco máis da metade por hectárea das da Rioxa e no resto pouco máis dun cuarto. Se temos en conta as dimensións medias, o orzamento reducido e que se vai repartir mesmo coas grandes plantacións das adegas, o que lle vai chegar ás persoas que non vendan a uva e unha cantidade mínima. Na orde de axudas a destilación da Rioxa as adegas levan o compromiso de comprarlles aos viticultores e viticultores uva, pero en Galicia xa indican que as adegas van acollerse de xeito minoritario a esta medida e sen compromiso de compra. Recibiron cantidades inxentes dos fondos de reestruturación para plantacións propias, procesan as súa uva propia, agora non recollen uva das outras persoas produtoras e mesmo pode que cobren a maioría dos fondos que se habiliten nesta crise. Negociación paralarizada No medio deste asunto tamén saíu a bailar o alcalde de Sober abrindo o ventilador para evitar as responsabilidades da Xunta, e, á vez que deixaba en moi mal lugar o sistema de control da Xunta con respecto á trazabilidade na entrada da uva nas adegas, culpaba a todos os operadores menos á administración. Alguén debería dicirlle que, se ten probas dunha fraude, debería ir a un xulgado ou cando menos trasladarllas a administración. A administración ten tamén unha importante responsabilidade en garantir que non se obrigue os produtores e produtoras de uva, ou a ningunha outra parte da cadea alimentaria a vender a perdas. A ver se coa bandeira da viticultura heroica mais ou menos baixada alguén o que vai vender maioritariamente é uva de Castela procesada e embotellada. O dia 18 de setembro, moi tarde tendo en conta a vendima, a Consellería do Medio Rural convocou, sen propor ningunha medida ou solución, unha mesa de traballo coas organizacións agrarias co fin de que se deixasen de realizar as mobilizacións de viticultores e viticultoras, mesa que desconvocou diante da negativa das persoas viticultoras e do Sindicato Labrego Galego de deixar as mobilizacións sen ningunha medida que garanta a recollida da uva e os ingresos das persoas produtoras. A xente da Ribeira Sacra non quere ser heroe ou heroína, só quere poder vivir dignamente do seu traballo e manter unha paisaxe única que e un elemento central para o futuro desta comarca e para toda Galicia.