O BNG vén de rexistrar unha serie de iniciativas nas Cortes do Estado para reclamar ao Goberno que "cumpra a normativa estabelecida en dominio público marítimo terrestre" e que, consecuentemente, na illa viguesa de Toralla se garanta o tránsito público, así como as servidumes de tránsito, de protección e de acceso ao mar. A senadora nacionalista, Carme da Silva, denuncia o "incumprimento da lei" en relación a dominio público marítimo terrestre e ás zonas de paso público, e aprema o Goberno "para que se cumpra a lei e sexa, polo tanto, liquidado definitivamente".
A illa de Toralla, salienta Da Silva, "foi obxecto dunha especulación urbanística salvaxe nos anos 60 do século pasado e entregada aos intereses empresariais privados", comezando a urbanizarse. Primeiramente, construíuse a ponte e colocouse un valo e un vixiante que só permite o paso a propietarios e persoas autorizadas, posto que a illa está en mans dunha comunidade de propietarios e a ponte de acceso é unha concesión privada que remata en 2064. A mesma empresa que ten a concesión, Toralla S.A., xestiona desde 1965 a ponte e os terreos comúns dentro da illa, precisa.
"A desprotección da illa e a súa caótica urbanización chegou até o extremo de construír un alto edificio de vinte pisos que destaca na visión desde calquera punto da Ría e mesmo desde a praia do Vao", sinala a senadora do BNG. Mais, aínda que a illa foi "privatizada", a lei recolle que "debe ser accesíbel ao tránsito público" nas zonas de servidume e de dominio público marítimo terrestre. De feito, prosegue, "o Ministerio aprobou en 2008 o proxecto de Recuperación do DPMT e apertura ao tránsito na Illa de Toralla".
O propio Ministerio de Transición Ecolóxica, incide a senadora, deixa claro que "a zona de servidume de protección é aquela faixa de terreos de propiedade privada lindeira co dominio público marítimo terrestre que está suxeita a determinadas limitacións que contén a lei de Costas co fin de protexer o DPMT (Dominio Público Marítimo Terrestre)". Neste sentido, Carme da Silva denuncia que este precepto non se está a cumprir na Illa de Toralla. "Unha barreira e un vixiante impiden o acceso de vehículos e peóns ao interior, permitindo só o paso aos investigadores da Estación de Ciencias Mariñas de Toralla (ECIMAT) que se atopa a súa sede alí e as visitas a residentes deben ser notificadas con anterioridade", explica.
"A lexislación vixente estabelece que calquera persoa pode chegar até a ribeira do mar a pé mais, na realidade, aos visitantes só se lles permite acceder aos areais situados a ambos os dous lados da ponte. A norma contempla restricións ás leiras limítrofes co dominio público marítimo-terrestre para garantir o libre paso dos cidadáns e vehículos de vixilancia e salvamento", incide Da Silva. Ademais, continúa, na lei fíxanse as obrigas a respecto das servidumes de protección e servidume de tránsito "que tampouco se están a cumprir na Illa de Toralla".
En opinión da senadora do BNG, o Goberno do Estado debe facer cumprir a lei e actuar de forma inmediata "para garantir o tránsito público na zona de servidume de protección, nas zonas de servidume de tránsito e nas zonas de servidume de acceso ao mar, permitindo a libre circulación de persoas e asegurando o acceso público a liña costeira".
De facto, este problema tamén estivo no ámbito xudicial e existen varios pronunciamentos por parte da Xustiza sobre o feche da Illa de Toralla: en outubro de 1997, o Tribunal Supremo rexeitaba o recurso presentado polos residentes particulares da illa que pedían a exclusividade do uso e goce da ponte e as súas praias. A sentenza deixaba claro que en base á Lei de Costas os propietarios deberían ceder para dominio público seis metros de terreo a partir da máxima preamar rexistrada.
A veciñanza de Vigo reivindica a recuperación da Illa
Pola súa parte, o portavoz do BNG no Concello de Vigo, Xabier Pérez Igrexas, trasladou o "apoio" da organización nacionalista á veciñanza que se mobilizou esta pasada fin de semana na ponte que une a praia do Vao coa illa de Toralla para reclamar a súa recuperación como espazo público, así como a apertura da senda peonil aprobada en 2008. "Non podemos permitir que en pleno 2024 a illa de Toralla continúe a ser un couto privado para uns poucos VIP", apunta.
"A falta de acción do Goberno local, a complicidade da Xunta de Galiza e a conivencia dos sucesivos gobernos do Estado está a provocar que na Illa de Toralla se siga a incumprir a lei en relación ao dominio público marítimo-terrestre e ás zonas de paso público", denuncia Pérez Igrexas. O portavoz municipal nacionalista subliña o "firme compromiso" do BNG para "seguir a dar a batalla en todas as frontes para lograr que a veciñanza de Vigo recupere Torallla e poida exercer plenamente o seu dereito a percorrer a illa".
