O truco provincial e os votos

Recentemente titulaba neste xornal "Economía do voto provincial" lembrando que a circunscrición provincial que rexe para as xerais e as autonómicas racha coa igualdade no peso dos votos dos cidadáns. Un voto en Ourense ou Lugo vale case o duplo que en Pontevedra ou A Coruña. A tradución en escanos é asimétrica, desigual. Iso é algo que non sucede nas municipais porque o ámbito é o do concello, ou nas europeas, onde a circunscrición é todo o Reino de España. Avisaba de que neste 23 de xullo ese efecto podería volver ser determinante para avaliar quen ten a maioría democrática en Galicia. E así sucedeu outra volta. O Partido Popular con 44% dos votos acadou 56% dos deputados ao Congreso (13 de 23), mentres o BNG con case 10% dos votos quedou con 4% dos deputados, e a Sumar pasoulle algo semellante. Cos mesmos votos, se a circunscrición fose única para toda Galicia, o Partido Popular só obtería 10 dos 23 escanos, mentres PSOE, BNG e Sumar chegarían aos 12 escanos. Sería o resultado ao revés, claro que neste caso todos os votos pesarían e terían o mesmo valor democrático. Ben sei que a milonga neste asunto pasa porque o sistema protexe as zonas menos ricas e máis despoboadas do país, pero é iso: unha milonga. Porque é o sistema co que as dereitas veñen despoboando e empobrecendo durante décadas esas áreas que din así protexer. Cousa que sucede dentro de Galicia e dentro de España. Pois son eles os que as gobernan así case sempre, e mesmo conseguen así poder facelo contra das posibles alternativas de maiorías igualitarias dos votos (sexan das cidades, das vilas ou do rural). Áreas as que mellor lles viría ser gobernadas por maiorías democráticas sen trucos provinciais. E ollo ao piollo, porque cos mesmos votos acadados este 23 de xullo por cada forza política os 75 deputados e deputadas do Parlamento galego (e pronto veremos a trampa provincial de novo en acción) as dereitas (PP e Vox) perderían o Goberno da Xunta de Galicia fronte á maioría de 38 deputados de BNG, Sumar e PSOE. Convén telo ben presente cando se fala de democracia e de como se artella a retórica do Estado de dereito.